Obrazovne ustanove danas obeležavaju praznik posvećen Svetom Savi, prvom srpskom arhiepiskopu, prosvetitelju, učitelju, državniku, čuvajući uspomenu na život, delo ali i na njegovo stradanje.
Od ranih jutarnjih sati odzvanjali su dečiji glasovi u školama i vrtićima, pevalo se i radovalo svetitelju koji je ostavio dubok koren u prosvećivanju srpskog naroda.
Svojoj ljubavi prema školi i učenju, Sveti Sava je ostao do danas primer da samo rad i prosvećenost mogu doneti napredak svakoj ličnosti, društvu i državi.
U Predškolskoj ustanovi “Pčelica” Savindan je obeležen rezanjem slavskog kolača u prisustvu dece, zaposlenih i velikog broja roditelja. Ovaj čin su obavili protonamesnik Marjan Kerčulj, arhijerejski namesnik negotinski i protojerej Vukašin Simonović. Domaćin slave bila je vaspitačica Zlatinka Stanisavljević, dok će kolačar naredne godine biti Sandra Sandulović.
Prisustni su sa pažnjom ispratili tradicionalnu priredbu dece vrtića, posvećenu životu i delu Svetog Save, ali i koreografijama koje su sa posebnom pažnjom pripremile negotinske vaspitačice.
Osnovna škola „Vuk Karadžić“ prigodnim umetničkim program koji su pripremili učenici, učitelji i nastavnici obeležila je školsku slavu uz podsećanje na značaj i doprinos Svetoga Save u postavljanju temelja obrazovanja i državnosti srednjovekovne Srbije.
O njegovoj ulozi koja nije utihnula kroz vekove i koji nas dele od početka stvaranja temelja i ukorenjavanja onoga što danas jesmo, podsetio je u svojoj besedi protonamesnik negotinski Marjan Kerčulj.
„Kroz prosvetu primamo znanje i pravo istinsko obrazovanje. To možemo da učinimo tako što ćemo pratiti stope Svetoga Save, nikako drugačije, nikakvo moderno školstvo ne može da bude uklopljeno u put Svetoga Save. Samo ovako okupljeni u ljubavi i zajednici sa našom dečicom gde proslavljamo ovaj praznik, samo je to istinski i pravi put i samo će tako oni steći ono pravo obrazovanje koje treba da imaju kroz život. Sve ostalo će naučiti, stićiće, imaće vremena i za lekcije i domaće zadatke, ali ovo je koren svega.“
Nakon rezanja slavskog kolača, domaćinstvo je za sledeću godinu je od učiteljice Ljiljane Anđelović preuzeo Miša Jovanović, nastavnik istorije.
Na radost zajedništva i druženje koje oko slavskog kolača, žita i sveće, okuplja za trpezom porodicu, prijatelje i rodbinu podsetili su svojim zanimljivim pozorišnim komadom učenici Osnovne škole “Vera Radosavljević“.
Đaci su zanimljivim numerama, probranim tekstovima, podsetili i na ličnost i delo Svetog Save, koji je za sveca proglašen 1775. godine, a u programu je učestvovao i hor pod upravom Bojana Milosavljevića.
Obred rezanja slavskog kolača obavio je jerej Vuk Jovanović. Domaćin slave bila je Slađana Jonić, psiholog, dok će naredne godine tu čast imati Suzana Surdulović, nastavnik nemačkog jezika.
Svečarski je danas bilo i u Negotinskoj gimnaziji. U prisustvu učenika, gostiju i roditelja gimnazijalci su obeležili svoju slavu uz podsećanje na sam život Rastka Nemanjića, njegovo monašenje ali i sve neizbrisive tragove koji žive i živeće u istorijskim čitankama.
Sveti Sava je i danas svetionik mladim genercijama koje samo radom mogu stići do cilja a na putu uspeha ih mora pratiti njegova upornost i hrabrost koju je posedovao.
Današnji domaćin slave Danijela Marković, profesorka muzičke kulture predala je slavu Katarini Petković, profesorki engleskog jezika koja će sledeće godine biti kolačar.
Savindan, praznik posvećen prvom srpskom arhiepiskopu, prosvetitelji i osnivaču srpske crkve Svetom Savi, ustanovljen je 1840. na predlog Atanasija Nikolića, rektora Liceja u Kragujevcu. Posle poluvekovne zabrane, 1990. godine ponovo se obeležava kao školska slava.
Praznik je danas obeležen svečarski i u Kobišnici u kojoj učenici i zaposleni u Osnovnoj školi “Stevan Mokranjac” godinama svoju Svetosavsku akademiju priređuju u crkvi Svetih apostola Petra i Pavla, gde je protojerej – stavrofor Trandafir Janković prerezao slavski kolač.
U ovom pravoslavnom hramu priređen je prigodan program, a đacima je Crkveni odbor uručio svetosavske paketiće. Domaćin ovogodišnje slave bila je Ana Krstić Strinulović, nastavnik biologije, a naredni kolačar je nastavnica Neda Nikolić.
Učenici Osnovne škole “Pavle Ilić Veljko” u Prahovu školsku slavu su prigodnim programom obeležili u Crkvi Vaznesenja Gospodnjeg. Učenicima su tom prilikom podeljeni poklon paketići, zatim je, u prostorijama škole, rezanje slavskog kolača obavio protojerej – stavrofor Ranko Aleksić.
Školska slava je obeležena i u izdvojenom odeljenju ove škole u Radujevcu. Učenici su, takođe izveli prigodan program.
Proslavu i druženje sa učenicima i nastavnicima uz rezanje slavskog kolača, organizovali su roditelji radujevačkih đaka.
Sveti Sava, sin velikog župana Stefana Nemanja, rodonačelnika dinastije Nemanjića i srpske države, rođen kao Rastko Nemanjić izdejstvovao je 1219. autokefalnost Srpske pravoslavne crkve, a njegova dela „Nomokanon“ (1220) i „Sinodik pravoslavlja“ (1221) postali su pravni i duhovni stubovi srpske državnosti.
O njemu su danas govorili kroz tekstove iz brojnih žitija i udžbenika i učenici Osnovne škole “Pavle Ilić Veljko” u Dušanovcu. U ovoj školi je školska slava Sveti Sava, pored priredbe, obeležena i rezanjem slavskog kolača u prisustvu učenika, roditelja i zaposlenih.
Savindan je proslavljen sečenjem slavskih kolača u izdvojenim odeljenjima Osnovne škole “Hajduk Veljko” u Plavni, Malajnici i Turiji, kao i u Hramu Svete Trojice u Štubiku.
Domaćin slave bio je Pavle Lazić, a preuzeo je Vuk Mihailović.
Učenici OŠ “Hajduk Veljko” su pokazali i prigodan umetnički program, a za đake nižih i viših razreda organizovan je i kriv na temu kao i Sveti Sava. Najbolje ekipe su dobile diplome.
Ove godine je Savindan u Osnovnoj školi “Jovan Jovanović Zmaj” u Jabukovcu obeležen himnom Svetom Savi u izvođenju školskog hora, besedom nastavnice srpskog jezika i književnosti, Vesne Tošić, o životu i delu Svetog Save.
I u jabukovačkoj školi je organizovan Svetosavski kviz u kojem su učestvovali učenici svih uzrasta sa veroučiteljem Slavišom Vidovićem. Najboljima su podeljene prigodne nagrade koje je škola obezbedila u saradnji sa Crkvenom opštinom Negotin.
Nakon toga usledilo je rezanje slavskog kolača, koje je u prisustvu učenika, roditelja i zaposlenih obavio sveštenik jabukovačke crkve, protojerej Vlajko Banković. Učenici su slavlje nastavili u okviru svojih odeljenja.
Svečano je bilo i u Umetničkoj školi “Stevan Mokranjac” u kojoj je priređen i prigodan program uz učešće Hora Srednje muzičke škole pod upravom Ružice Rajković i recitatora škole.
Čin rezanja slavskog kolača obavili su protonamesnik Marjan Kerčulj i jerej Novak Bojanić. Domaćin slave bila je Biljana Dobrić, dok će kolačar naredne godine biti Vesna Garabantin.
U Tehničkoj školi u Negotinu učenici škole su izveli su komad o životu Svetog Save, koji su pripremile profesorke srpskog jezika Nevena Živanović, Marija Stakić i Sanja Ilić. Publika je oduševljeno pozdravila i nastup hora ove škole pod upravom Lidije Tomović Vuković.
Slavski kolač prerezali su protonamesnik Marjan Kerčulj i jerej Novak Bojanić. Domaćin slave bio je Slobodan Dinulović, direktor škole, a dogodine će kolačar biti Dejan Stefanović, profesor praktične nastave.
U Osnovnoj školi “Branislav Nušić” u Urovici, tradicionalno, proslava Savindana otpočela je u Crkvi Svetog Nikole u kojoj su se đaci predstavili prigodnim stihovima o Svetom Savi, a nastavljena je u školi rezanjem slavskog kolača, koji je obavio protojerej – stavrofor Đorđo Jokić i priredbom.
Za učenike ove škole Crkveni odbor obezbedio je, kao i ranijih godina, paketiće.
Svečano je bilo i u Osnovnoj školi “Branko Radičević” u kojoj je obred rezanja slavskog kolača obavio jerej Novak Bojanić u prisustvu ovogodišnjeg kolačara i narednog domaćina, Marka Kostića, direktora škole i Zorice Tasić, pedagoga.
U programu koji je povodom školske slave Svetog Save priređen u ovoj školi učestvovao je veliki broj đaka i nižih i viših razreda, ritmička, folklorna, recitatorska sekcija, ali i Hor pod upravom Eme Milošević Anđelić. Priredbu je krasio i zanimljiv dramski prikaz o životu najvećeg srpskog svetitelja.
I u Poljoprivrednoj školi sa domom učenika „Rajko Bosnić“ svečano je obeležena školska slava Sveti Sava uz rezanje slavskog kolača i prigodan program u kome je recitovanjem i pesmom dočaran lik i delo Svetog Save.
Snežana Đorđević, direktorka škole podsetila je, ovom prilikom, zaposlene i učenike da ne zaborave najvažnije ljudske vrednosti koje je propagirao naš najveći prosvetitelj, rekavši da se nada da nam Sveti Sava pomogne i pokaže put u teškim vremenima za školstvo kada je sve manje đaka a izazovi prosvetnih radnika sve veći.