Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas proslavljaju Svetog kralja Stefana Dečanskog, u narodu poznatog kao Mratindan. Ovaj dan je u crkvenom kalendaru obeležen podebljanim crnim slovom.
oko 1350. godine
Današnji praznik posvećen je Stefanu Dečanskom, vladaru iz loze Nemanjića, koji je detinjstvo proveo kao talac na dvoru kana Nogaja, a kasnije, prema verovanju, oslepljen po naređenju svog oca kralja Milutina i zatočen u Carigradu.
Posle pet godina, čudom Svetog Nikole, njegov vid je vraćen. U znak zahvalnosti, kralj Stefan je podigao manastir Visoke Dečane, remek-delo vizantijske umetnosti i srpske srednjovekovne arhitekture i darovao veliku ikonu Bazilici Svetog Nikole u Bariju. Ubijen je 1336. godine, a pretpostavlja se da je to učinio njegov sin.
U narodu je ovaj praznik, zaštitnik i krsna slava mnogih porodica, poznat kao Mratindan. Taj naziv potiče od Svetog Martina, čiji je praznik nekada obeležavan na ovaj dan. Uz Svetog Stefana Dečanskog, na ovaj dan se obeležava i praznik Svetog mučenika Mine.
Veruje se da od današnjeg dana počinju hladnoća i sneg: „Sveti Mrata, sneg do vrata”. Smatralo se da će, ukoliko Mratindan padne u maglovito vreme, zima biti promenljiva. U slučaju vedrog dana, zima će biti mrazovita i ljuta.
Stari Sloveni suna ovaj dan slavili kult vuka, koji je smatran zaštitnikom od demona. Od Đurđica do Mratindana trajali su takozvani „vučiji dani“ kada se verovalo da vukovi dolaze bliže naseljima. Prema predanju, Sveti Mrata je zaštitnik vukova i određuje koliko ovaca vukovi mogu pojesti tokom zime. Zbog toga se stoka na današnji dan ne izvodi iz torova i štala.
Takođe, postoji i verovanje da se na Mratindan ništa ne sme davati iz kuće kako bi godina bila bogata i plodna. Na Mratindan, žene ne rade kućne poslove, a ne rade ni obućari i krojači. U nekim krajevima Srbije, domaćin preuzima sve kućne obaveze kako bi porodica imala uspešnu godinu. Ne valja se, kažu stariji, da se odbije, jer bi godina, u tom slučaju bila nepovoljna.
Slavarima čestitamo slavu!
